BIRADS 0 : Ατελής εξέταση, χρειάζεται συμπληρωματικός απεικονιστικός έλεγχος για να ολοκληρωθεί ο προληπτικός έλεγχος.
BIRADS 1: Φυσιολογική εξέταση,χωρίς παθολογικά ευρήματα.
BIRADS 2 : καλοήθη ευρήματα.
BIRADS 3 : πιθανώς καλοήθη ευρήματα. Ο κίνδυνος ύπαρξης κακοήθειας είναι μικρότερος από 2%.
BIRADS 4: Υπάρχει ύποπτο εύρημα με πιθανότητα κακοήθειας.
Κατηγορία 4a: Αφορά βλάβες με πιθανότητα κακοήθειας (2-10%) για τις οποίες συνιστάται έλεγχος με βιοψία.
Κατηγορία 4b: βλάβες με πιθανότητα κακοήθειας (10-50%), για τις οποίες συνιστάται περαιτέρω έλεγχος με βιοψία.
Κατηγορία 4c: ευρήματα με πιθανότητα κακοήθειας (50-95%) όπου απαιτείται βιοψία.
BIRADS 5: σχεδόν βέβαιη κακοήθεια, χρήζει άμεσης βιοψίας.
BIRADS 6: υπάρχει επιβεβαιωμένη κακοήθεια, έχει λάβει θεραπεία και διενεργείται επανέλεγχος.
Κατηγοριοποίηση ACR η οποία δίνει πληροφορίες σχετικά με την πυκνότητα των μαστών:
ACR A: Ο μαστός είναι λιπώδης με ελάχιστα ινοκυστικά και αδενικά στοιχεία.
ACR B: διάσπαρτα ινοκυστικά στοιχεία δίχως ιδιαίτερα προβλήματα στην ανάγνωση της μαστογραφίας.
ACR C: μέτρια πυκνός μαστός, με περιοχές δυσανάγνωστες αλλά και περιοχές ευκρινείς στην ανάγνωση της μαστογραφίας.
ACR D: Εξαιρετικά πυκνός μαστός,πολύ δυσανάγνωστη μαστογραφία
Το αυτόματο έκκριμα της θηλής είναι υγρό που βγαίνει μόνο του, χωρίς να προηγηθεί πίεση ή ερέθισμα.
Μπορεί να έχει διάφορα χρώματα, όπως γαλακτώδες, αιματηρό, κίτρινο, πράσινο κ.ά.
Οι πιθανές αιτίες περιλαμβάνουν καλοήθεις καταστάσεις, ενδοπορικό θήλωμα, ορμονικές διαταραχές και φλεγμονές, αλλά και κακοήθεις, με συχνότερη την περίπτωση του καρκίνου του μαστού, ιδιαίτερα όταν η έκκριση είναι αιματηρή και εμφανίζεται μόνο από έναν μαστό.
- Αυτοεξέταση μαστού Από την ηλικία των 20 ετών και μετά 1 φορά τον μήνα, μετά την περίοδο
- Κλινική εξέταση από γιατρό 20–39 ετών: κάθε 1–3 χρόνια Μετά τα 40: κάθε χρόνο
- Μαστογραφία 40–49 ετών: κάθε χρόνο 50–74 ετών: κάθε χρόνο Αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό (π.χ. μητέρα ή αδερφή με καρκίνο μαστού): μπορεί να ξεκινήσει νωρίτερα, με πιο συχνό έλεγχο
- Υπερηχογράφημα μαστών Συμπληρωματικά με τη μαστογραφία, ειδικά σε γυναίκες με πυκνό μαστό Χρήσιμο και σε νεότερες γυναίκες κάτω των 40
- Μαγνητική τομογραφία μαστών (MRI) Συνήθως για όσες έχουν πολύ αυξημένο κίνδυνο (γενετικές μεταλλάξεις BRCA1/2 κ.λπ.)ση 4
Κατά την εξέταση του μαστού, τα ύποπτα σημεία που πρέπει να προκαλέσουν ανησυχία περιλαμβάνουν αλλαγές στην υφή του δέρματος, όπως η όψη φλοιού πορτοκαλιού, αλλαγές στην εμφάνιση της θηλής, όπως εσολκή ή έκκριση υγρού, καθώς και αλλαγές στο σχήμα ή στο μέγεθος του μαστού.
Επιπλέον, η παρουσία κοκκινίλων ή ερεθισμών γύρω από τη θηλή, πόνος στη μασχάλη ή στον ίδιο τον μαστό, εξόγκωμα ή ψηλαφητή μάζα στην περιοχή του μαστού και πρήξιμο στη μασχαλιαία χώρα αποτελούν επίσης ύποπτα σημεία που απαιτούν περαιτέρω ιατρική διερεύνηση.
Η πυκνότητα των μαστών είναι ένας δείκτης που μας δίνει πληροφορίες για την αναλογία λιπώδους ιστού και άλλων τύπων ινώδους ιστού στην περιοχή του μαστού.
Το λίπος απεικονίζεται με μαύρο χρώμα στη μαστογραφία, ενώ ο ινώδης ιστός με λευκό χρώμα.Μία βλάβη όπως ένας καρκινικός όγκος εμφανίζεται επίσης με λευκό χρώμα, έτσι γίνεται πολύ εύκολα αντιληπτό γιατί είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί με τούς πυκνούς μαστούς.
ΓΙΑΤΙ ΣΕ ΠΥΚΝΟΥΣ ΜΑΣΤΟΥΣ ΕΙΝΑΙ ΠΙΟ ΔΥΣΚΟΛΟ ΝΑ ΑΝΙΧΝΕΥΘΕΙ ΜΙΑ ΒΛΑΒΗ ΟΠΩΣ Ο ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ;
Όσο περνούν τα χρόνια, ο μαστός τείνει να γίνεται λιγότερο πυκνός, γι' αυτό και η μαστογραφία συνιστάται σε μεγαλύτερης ηλικίας και όχι σε πολύ νεαρές γυναίκες. Σε νέες κοπέλες, η πυκνότητα του μαστού τους δεν επιτρέπει να ανιχνευθεί με βεβαιότητα ο καρκινικός όγκος για το λόγο αυτό σε νεαρές γυναίκες παρακολουθούμε το μαστό τους με Υπερηχογράφημα μαστών και όχι με Μαστογραφία.
Οι μαστοί κατηγοριοποιούνται συνήθως σε τέσσερα επίπεδα πυκνότητας:
- Κατά κύριο λόγο λιπώδεις μαστοί (περίπου 10%)
Ο μαστός αποτελείται κυρίως από λιπώδη ιστό, κάτι που επιτρέπει στη μαστογραφία να απεικονίζει με ευκολία ακόμη και μικρές αλλοιώσεις.
- Διάσπαρτες περιοχές ινώδους-αδενικού ιστού (10-50%)
Η παρουσία περισσότερου ινώδους ιστού προκαλεί μικρή δυσκολία στην ανίχνευση βλαβών, αλλά η μαστογραφία παραμένει αρκετά αξιόπιστη.
- Ετερογενώς πυκνοί μαστοί (50-70%)
Σε αυτή την περίπτωση, η υψηλότερη πυκνότητα ενδέχεται να καλύπτει μικρές αλλοιώσεις, μειώνοντας την ευαισθησία της εξέτασης.
- Πολύ πυκνοί μαστοί (άνω του 70%)
Ο μαστός αποτελείται κυρίως από ινώδη και αδενικό ιστό, γεγονός που δυσχεραίνει σημαντικά την ανίχνευση παθολογικών ευρημάτων στη μαστογραφία.
Ο υπέρηχος μαστών πρέπει ΠΑΝΤΑ να γίνεται συμπληρωματικά με τη μαστογραφία για τον αποτελεσματικότερο εντοπισμό του καρκίνου σε γυναίκες με αυξημένη πυκνότητα μαστών.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ
Σε γυναίκες <35 ετών με πυκνό μαστό , έλεγχος με ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΗΜΑ ΜΑΣΤΩΝ και κλινική εξέταση
Στην ηλικία των 35 ετών γίνεται η Μαστογραφία αναφοράς μαζί με υπέρηχο μαστών και κλινική εξέταση.
Σε γυναίκες >40ετών με πύκνους μαστούς κάθε 6 μήνες υπέρηχος μαστών με κλινική εξέταση και μία φορά το χρόνο μαστογραφία με κλινική εξέταση.
Η μαστοδυνία, δηλαδή ο πόνος στο μαστό, είναι ένα συχνό σύμπτωμα που απασχολεί πολλές γυναίκες. Διακρίνεται σε δύο βασικές κατηγορίες:
- Κυκλική μαστοδυνία: Εμφανίζεται σε σχέση με την περίοδο, κυρίως λίγες ημέρες πριν την έμμηνο ρύση, και υποχωρεί με την έναρξή της.
- Μη κυκλική μαστοδυνία: Είναι επίμονη, διαρκεί περισσότερο και δεν σχετίζεται με τον εμμηνορρυσιακό κύκλο.
Ο πόνος στο μαστό σπάνια σχετίζεται με καρκίνο, όμως όταν είναι ξαφνικός, μη κυκλικός και αυξάνεται σε ένταση, τότε χρειάζεται διερεύνηση, καθώς ενδέχεται να σχετίζεται με κάποια κακοήθεια.
Οι μαστοί επηρεάζονται έντονα κάθε μήνα από τις γυναικείες ορμόνες, και ο πόνος αυτός — ιδίως όταν είναι διαρκής — δυσκολεύει την καθημερινότητα της γυναίκας και προκαλεί έντονο προβληματισμό, άγχος και ανησυχία.
Η αιτία του πόνου πρέπει πάντα να ελέγχεται, και ο προληπτικός έλεγχος ανά εξάμηνο κρίνεται απαραίτητος, πάντα σύμφωνα με τις οδηγίες του θεράποντα ιατρού.
Ο έλεγχος περιλαμβάνει:
Μαστογραφία
Υπέρηχο μαστών
Ψηλάφηση από τον ιατρό
Αυτοεξέταση από τη γυναίκα
Στη φαρμακευτική αντιμετώπιση, αποφεύγονται τα ορμονικά σκευάσματα. Ο πόνος μπορεί να αντιμετωπιστεί προσωρινά με αντιφλεγμονώδη φάρμακα.
Τέλος, υπάρχουν συμπληρώματα διατροφής και αλλαγές στον τρόπο ζωής (όπως σωστή διατροφή, άσκηση και μείωση καφεΐνης) που βοηθούν σημαντικά στην αντιμετώπιση της μαστοδυνίας.
Η ινοκυστική μαστοπάθεια, ή αλλιώς ινοκυστική αλλαγή των μαστών, είναι μια πολύ συχνή καλοήθης κατάσταση που συναντάται σε πολλές γυναίκες. Δεν πρόκειται για ασθένεια, αλλά για μια φυσιολογική αλλαγή στον ιστό του μαστού, η οποία προκαλεί:
-Πόνο στους μαστούς
-Δημιουργία κύστεων
-Εμφάνιση καλοηθών οζιδίων
Η κατάσταση αυτή εμφανίζεται συχνότερα σε γυναίκες ηλικίας 25 έως 50 ετών, και είναι συχνότερη σε γυναίκες με μικρότερο μαστό ή πυκνό μαστικό ιστό.
Συσχέτιση με Καρκίνο
Πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι οι περισσότερες ινοκυστικές αλλοιώσεις δεν αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού. Πολλά από τα οζίδια που εμφανίζονται μπορεί να είναι:
-Κύστες
-Ινοαδενώματα
-Λιπώματα
-Φραγμένοι γαλακτοφόροι πόροι
-Ενδοπορικά θηλώματα
-Σπανιότερα, καρκινικές βλάβες
Οι κύστες συνήθως υποχωρούν μετά την εμμηνόπαυση, γεγονός που υποδεικνύει ότι σχετίζονται με τις ορμονικές αλλαγές του γυναικείου κύκλου.
Συμπτώματα
Στην ινοκυστική μαστοπάθεια μπορεί να παρατηρηθούν:
-Οζίδια στους μαστούς (επώδυνα ή ανώδυνα)
-Έκκριμα από τη θηλή
-Ενόχληση ή πόνος στους μαστούς, κυρίως πριν την περίοδο
Αντιμετώπιση
Για την αντιμετώπιση της μαστοδυνίας που σχετίζεται με τις ινοκυστικές αλλαγές, χρησιμοποιούνται:
-Αντιφλεγμονώδη φάρμακα για ανακούφιση
-Χορήγηση προγεστερόνης, όταν κρίνεται αναγκαίο
-Παρακέντηση κύστης για θεραπευτικούς και διαγνωστικούς σκοπούς, εφόσον υπάρχει πόνος ή το εύρημα επιμένει
-Χειρουργική αφαίρεση, εάν η κύστη επιμένει ή προκαλεί έντονη ενόχληση
-Βιοψία, υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση, σε περίπτωση ύποπτων συμπαγών ογκιδίων
-Τακτικός Έλεγχος και Πρόληψη
Είναι εξαιρετικά σημαντικό οι γυναίκες να παρακολουθούν την υγεία των μαστών τους τακτικά. Αυτό περιλαμβάνει:
Αυτοεξέταση του μαστού κάθε μήνα
Κλινική εξέταση από εξειδικευμένο ιατρό τουλάχιστον μία φορά τον χρόνο
Η τακτική παρακολούθηση συμβάλλει στην έγκαιρη διάγνωση και αποτελεσματική αντιμετώπιση οποιασδήποτε παθολογίας.